Polska zaskarżyła decyzję w sprawie limitów uprawnień do emisji CO2 | Co do zasady

Z początkiem 2013 roku wejdą w życie zmiany dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r., ustanawiającej system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie oraz zmieniającej dyrektywę Rady 96/61/WE.

Zmieniona dyrektywa przewiduje wprowadzenie ogólnowspólnotowej, zharmonizowanej metodyki przydziału bezpłatnych uprawnień do emisji CO₂, w której podstawową zasadą przydziału ma się stać sprzedaż. Zgodnie z dyrektywą bezpłatne uprawnienia nie będą już przyznawane na produkcję energii elektrycznej (z wyjątkiem produkcji energii z tzw. gazów odpadowych) ani na wychwytywanie, transportowanie oraz przechowywanie dwutlenku węgla.

Jednocześnie jednak dyrektywa nałożyła na Komisję Europejską obowiązek określenia przejściowych bezpłatnych przydziałów uprawnień, których liczba będzie z każdym rokiem malała, aż do całkowitego wyeliminowania takich przydziałów w 2027 roku.

27 kwietnia br. Komisja Europejska przyjęła w tej sprawie decyzję, nazywaną decyzją CIM (Community-wide Implementing Measures). Zgodnie z tym dokumentem kryterium dokonywania przydziałów darmowych uprawnień do emisji mają być tzw. benchmarki, tzn. poziomy emisji przy użyciu najnowocześniejszych technologii dostępnych w całej wspólnocie (a nie w poszczególnych krajach).

Polska gospodarka, a w szczególności sektor energetyczny, jest w znacznym stopniu oparta o technologie wysokoemisyjne (m.in. przestarzałe bloki energetyczne w polskich elektrowniach). Tymczasem, zdaniem polskiego rządu, określone w decyzji CIM kryteria odnoszą się do technologii z użyciem paliwa gazowego (używanego w Polsce marginalnie), podczas gdy w Polsce powszechnie stosowanym paliwem jest węgiel, co  stawia Polskę w szczególnie niekorzystnej sytuacji na tle innych państw członkowskich.

Konsekwencją zastosowania kryteriów określonych w decyzji CIM może być znaczny wzrost kosztów produkcji w branżach energochłonnych, takich jak ciepłownictwo, sektor chemiczny, cementowy czy papierniczy.

W związku z powyższymi zastrzeżeniami 8 lipca br. Polska zaskarżyła decyzję CIM do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, zarzucając jej w szczególności pogwałcenie zasady solidarności oraz proporcjonalności, bowiem cel redukcji emisji CO₂ powinien zostać osiągnięty przy użyciu jak najmniej kosztownych sposobów.

Polska zarzuciła ponadto decyzji CIM nieuzasadnione wyróżnienie paliwa gazowego i pominięcie węgla, które w jej opinii łamie unijną zasadę niedyskryminacji.