zmiany w prawie | Co do zasady

Na dniach wejdzie w życie ustawa z 22 lipca 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania przestępczości środowiskowej. Zmienia ona zasady odpowiedzialności za popełnienie tych przestępstw przez spółki – organy ścigania nie będą musiały jak dotychczas doprowadzić najpierw do skazania osoby fizycznej powiązanej ze spółką, aby następnie móc wszcząć postępowanie przeciwko podmiotowi zbiorowemu. Zaprojektowana zmiana usuwa główną praktyczną przeszkodę, dla której organy ścigania niezwykle rzadko decydowały się na pociąganie spółek do odpowiedzialności karnej. W efekcie zmian spodziewamy się większej liczby postępowań przeciwko spółkom. Rozwiązaniem pozwalającym na zmniejszenie tego ryzyka jest środowiskowy compliance.
 

1 września 2022 r. wchodzi w życie ustawa z 22 lipca 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania przestępczości środowiskowej. Nowelizacja zaostrza dotychczasowe zasady odpowiedzialności za przestępstwa oraz wykroczenia przeciwko środowisku, jak również przyznaje dodatkowe uprawnienia organom Inspekcji Ochrony Środowiska. Zmiany są odpowiedzią na zauważalny wzrost liczby przestępstw środowiskowych i zmierzają do odwrócenia tej tendencji.

7 lipca br. Sejm uchwalił kolejną nowelizację Kodeksu karnego. Wprowadza ona żywo komentowaną propozycję orzekania przepadku pojazdów, którymi poruszali się nietrzeźwi lub odurzeni sprawcy przestępstw komunikacyjnych. Orzekana przez sąd karny zmiana właściciela z kierowcy na Skarb Państwa ma wspomóc wymiar sprawiedliwości w skutecznej walce z piratami drogowymi i ograniczyć liczbę przestępstw popełnionych przez pijanych kierowców. Zmianami zajmuje się obecnie Senat, który może jeszcze wprowadzić poprawki. Już jednak dziś można przewidywać, że orzekanie przepadku pojazdów będzie napotykać trudności.

Od 17 czerwca 2022 r. zakłady ubezpieczeń mają skuteczniejsze narzędzia oceny ryzyka ubezpieczeniowego w postaci dostępu do informacji o mandatach i punktach karnych. Analiza dodatkowych danych może skłonić ubezpieczyciela komunikacyjnego do podwyższenia należnej składki ubezpieczeniowej.

Komisja Europejska przedstawiła w czerwcu propozycję nowych rozwiązań legislacyjnych w celu odbudowy ekosystemów i przywrócenia bioróżnorodności w Europie. Ten nowatorski zestaw przepisów zobowiąże państwa członkowskie do zaprojektowania i wdrożenia konkretnych działań w celu odbudowy zniszczonego środowiska przyrodniczego Unii Europejskiej. 

W ostatnich miesiącach sektor wiatrowy obserwuje rozwój prac nad projektem nowelizacji ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych (czyli tzw. ustawy 10H) oraz niektórych innych ustaw. To mocno wyczekiwany przez branżę dokument, z uwagi na rygorystyczną i ciągle obowiązującą tzw. „zasadę 10H”. Projekt ustawy 15 czerwca 2022 r. został skierowany przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska do rządowej Komisji Prawniczej.

W maju pojawił się rządowy projekt ustawy o portowych urządzeniach do odbioru odpadów ze statków (druk nr 2223). Nowa ustawa implementuje do polskiego prawa dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/883 z 17 kwietnia 2019 r. w sprawie portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków, a przepisy w niej zawarte mają dostosować polskie porty do wymagań rynku globalnego i lokalnego.

W dniu 18 maja 2022 r. udostępniono projekt nowelizacji przepisów związanych z procedurami wydawania zezwoleń inwestycyjnych. Zmiany zaprezentowane w projekcie ustawy o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw (nr UD375 w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów) mają usprawnić procedury inwestycyjne, w tym przede wszystkim procedury wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.

Wzmożony wzrost zainteresowania przedsiębiorców morską energetyką wiatrową sprawia, że regulacje prawne w tym zakresie stanowią przedmiot zainteresowania legislatora, który stara się poprawić ich jakość. Najnowsze zmiany mają zapewnić bezpieczeństwo podczas budowy i eksploatacji morskich farm wiatrowych.

12 kwietnia 2022 r. w Dzienniku Ustaw ogłoszono ustawę o zmianie Kodeksu spółek handlowych. Określa ona zasady funkcjonowania grup kapitałowych w Polsce i modyfikuje niektóre zasady działania organów spółek kapitałowych. Ustawa wejdzie w życie po upływie 6 miesięcy od daty ogłoszenia.

Zarząd prowadzi sprawy spółki, reprezentuje spółkę na zewnątrz, a w określonych okolicznościach ponosi odpowiedzialność wobec spółki i wobec jej wierzycieli. Członkowie zarządu powinni działać z należytą starannością, która odpowiada w zasadzie obiektywnym standardom staranności, jakich powinien przestrzegać sumienny kupiec w stosunkach danego rodzaju. Niedochowanie staranności może oznaczać odpowiedzialność członków organów spółki – i na odwrót, jej dochowanie pomoże się z tej odpowiedzialności zwolnić. Nowelizacja Kodeksu spółek handlowych wprowadza pewne zmiany w tym zakresie.

Dotychczas osoby prowadzące sprawy spółki mogły działać wyłącznie w najlepszym interesie tej spółki, co utrudniało działalność grup spółek. Od października spółkom zależnym wchodzącym w skład sformalizowanych grup spółek będzie można wydawać tzw. wiążące polecenia. Co musi zawierać takie polecenie, czy można odmówić wykonania tego polecenia i co w przypadku, gdy wskutek wykonania polecenia spółka poniesie szkodę?