ochrona wierzycieli | Co do zasady

Z myślą o wierzycielach uruchomiliśmy na naszym portalu serwis Ochrona wierzycieli w całości poświęcony temu, co może zrobić wierzyciel, gdy dłużnik bezprawnie uchyla się od zapłaty (albo realizacji innych zobowiązań).

Pogłębiający się kryzys uczciwości dłużniczej sprawia, że wierzyciel dziś – bardziej niż kiedykolwiek wcześniej – musi się liczyć z ryzykiem, że dłużnik nie tylko nie spłaci długu dobrowolnie, ale też utrudni jego egzekucję, wyzbywając się składników majątku na rzecz osób trzecich. Ratunkiem w takich sytuacjach jest tzw. skarga pauliańska (actio Pauliana), znana i stosowana w systemach prawnych wielu państw na całym świecie.

Zawarliśmy umowę przedwstępną sprzedaży albo wieloletniej dzierżawy nieruchomości, ale nasz kontrahent uchylił się od zawarcia umowy przyrzeczonej, zbywając albo wydzierżawiając tę nieruchomość komu innemu. Mieliśmy umowę na przyszłą dostawę rzadkich, trudnych do zdobycia komponentów potrzebnych do naszej produkcji, ale nasz kooperant zawarł umowę zobowiązującą go do dostaw na rzecz naszego bezpośredniego konkurenta, co uniemożliwiło dostawy na naszą rzecz… Czy w takich sytuacjach przysługuje nam jakieś inne roszczenie oprócz żądania naprawienia szkody (np. z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy)?

Aby zakwestionować krzywdzącą wierzyciela czynność dłużnika dokonaną z osobą trzecią (skarga pauliańska) albo ochronić realne wykonanie umowy zawartej przez wierzyciela z dłużnikiem (skarga z art. 59 k.c.), należy wnieść prawidłowo sformułowany pozew do właściwego miejscowo i rzeczowo sądu powszechnego. Jak ustalić sąd właściwy do rozpoznania sprawy?
 

Jednym z problemów mogących dotykać wierzyciela jest śmierć dłużnika. Wierzyciel w takiej sytuacji, jeżeli chce odzyskać swoją wierzytelność, jest niejako zmuszony jak najszybciej ustalić wartość spadku, który pozostał po zmarłym dłużniku, a także to, czy jego wierzytelność została w tym spadku uwzględniona oraz kto z grona potencjalnych spadkobierców i w jakim stopniu będzie odpowiedzialny za zobowiązania dłużnika.

Dłużnik, chcąc uchylić się od wykonania swych zobowiązań, może podejmować różne działania w związku z możliwym jego powołaniem do spadkobrania po osobie trzeciej. Może próbować zataić skład lub wartość masy spadkowej. Może nawet odrzucić spadek, działając przed sądem lub notariuszem – wobec czego wierzyciel nie jest jednak bezbronny. Chcemy naszym czytelnikom przybliżyć instrument prawny służący ochronie interesów wierzycieli w sytuacji odrzucenia spadku przez dłużnika.

Pierwsza rozmowa z Tomaszem Mostowskim, licencjonowanym detektywem z firmy detektywistycznej LegalPlus

Druga rozmowa z Tomaszem Mostowskim, licencjonowanym detektywem z firmy detektywistycznej LegalPlus

Trzecia rozmowa z Tomaszem Mostowskim, licencjonowanym detektywem z firmy detektywistycznej LegalPlus
 

Dochodzenie roszczeń i odzyskiwanie długów jest słusznym prawem każdego wierzyciela, tak samo jak sprawdzanie wiarygodności partnerów. Warto jednak robić to mądrze i roztropnie. Stawką są nie tylko pieniądze, ale też nasza reputacja – mówi Jarosław Szeląg, menedżer ds. prawnych i compliance officer w instytucji finansowej działającej na rynku motoryzacyjnym.

Od 30 czerwca 2022 r. ani zawezwanie do próby ugodowej, ani wszczęcie mediacji nie będzie już skutkować przerwaniem biegu przedawnienia roszczeń. Będzie dochodzić jedynie do zawieszenia tego terminu na czas trwania postępowania. Czy to koniec prostych metod ucieczki przed przedawnieniem? I czy ustawodawca dobrze przemyślał konsekwencje zawieszenia terminów, które w obecnym stanie prawnym upływają najczęściej z końcem roku kalendarzowego?

Sąd Najwyższy przyjmuje, że głównym celem karania dłużnika (i ewentualnych jego popleczników) za zachowania udaremniające lub uszczuplające zaspokojenie wierzyciela winna być ochrona indywidualnych interesów majątkowych wierzyciela. Osoby prowadzące sprawy majątkowe dłużnika powinny więc na równi z nim ponosić solidarną odpowiedzialność odszkodowawczą wobec wierzyciela.